2007/04/30

gazтeтхeaĸ [1.aтala]

Gaztetxea asanblada autogestionatuek (Gazte Asanbladak, gehienbat) herri kultura garatzeko gunea, oro har okupatua izaten dena.
Euskal Herrian mugimendua indarrez hasi zen 1970eko hamarkada amaieran (nahiz eta aurretik esperientziarik izan, Larrabetzuko Hori Bai gaztetxea bezala), Franco hil eta gero gazteria OJEren lokalak okupatzen hasi zenean. Gaur egun 100 baino gehiago dira Euskal Herrian, eta herri gutxitan ez da inoiz izan gaztetxerik. Ehuneko handi batean okupatuak badira ere, badaira herriak non Udalak lokala eman dion gazteriari, hau baitzen berez mugimenduaren aldarrikapena hasieran.

Gazte Asanblada gazteek antolatutako kolektibo mota bat. Oso kontzeptu zabala da eta bere barnean euren artean nahiko ezberdinak diren taldeak sartzen ohi dira. Asanblearismoan oinarritzen dute haien barne funtzionamendua eta autogestioan haien kudeaketa.
Gazte kolektibo hauen helburu nagusiak, kultura eta aisialdi alternatiboak sortzea izaten dira orokorrean. Alternatibotasun hau, ia beti, sistema ezarriaren aurkako jarrera batean bilakatzen da; honek dauzkan osagai guztiak barne direlarik (Kapitalismoa, matxismoa, espekulazioa, ustelkeria...). Sistemarekiko aurkakotasun honek erakunde publikoekiko etsaitasun bat dakar orokorrean, batez ere herri ertain edo handietan eta hirietan.
Udaletxearen aurkari zuzena izatean ez ohi du herriko kolektibo batzuei banatutako lokala jasotzeko eskubiderik izaten (esan beharra dago kasu askotan Gazte Asanbladak berak ukatu egiten duela udaletxearen laguntza). Arrazoi hau autogestioak dakarren ez-aberastasuna eta espekulazioaren kontrako borrokarekin batera okupazioranzko bidea izaten ohi da. Ez etxebizitza okupatu moduan baizik eta Gaztetxe moduan.
Kasu gehienetan, Gazte Asanblada eta Gaztetxea guztiz lotuta egoten dira. Lehenengoa izanik bigarrenaren kudeatzailea eta dinamizatzailea. Beste kasu batzuetan aldiz, okupazioaren ostean banatu egiten dira biak Gazte Asanblada Gaztetxean parte hartzen duten kolektiboetariko bat izateko, honen kudeaketa talde berri baten esku utziz (Itzubaltzeta Gaztetxea kasu). Kasu gutxi batzuetan, ordea, okupazioa ez dator Gazte Asanbladaren eskutik.
Azken hau Gazte Asanbladen arteko ezberdintasunaren adierazgarri da. Askotan esaten duten moduan: Gazte Asanblada bakoitza mundu bat da. Egia esateko, gai berdinei buruz oso jarrera ezberdinak eduki ditzateke.
Maila ezberdinetan koordinaturik edoten ohi dira Gazte Asanbladak Gaztetxeekin batera, betiere funtsezko osagaiak eurak (eta ez koordinadorak) direla jakinik:

•Euskal Herriko gazte asanblada eta gaztetxeen koordinadora. Euskal Herri mailan
•Bilboko Okupazio Mugimendua. Bilbo hirian
•Eskumaldeko eta Ezkerraldeko koordinadora. Bilboko itsasadarraren 2 aldeak
•Uribe Kostako koordinadora. Bilboko itsasadarraren eskumaldea eta Uribe Kosta
•Debagoienako bailarakoa.
•Iruñaldekoa.



Centro social es el nombre que reciben en varios de los edificios ocupados con la finalidad de que sirvan total o parcialmente para la realización de sus actividades.
Es frecuente entre los integrantes del movimiento la denominación "movimiento de centros sociales" que "movimiento okupa", popularizado por la prensa.
La denominación centro social es la que se utiliza habitualmente en España, con las excepciones en los casos catalán y vasco. El nombre completo de un centro social suele ser centro social okupado autogestionado (CSOA) seguido del nombre propio con el que se bautiza a la casa. Al parecer, esta denominación fue importada de Italia, país en el cual el movimiento cuenta con una larga historia y posee espacios muy emblemáticos.

En donde se habla catalán la denominación centro social compite con casal, y en donde se habla euskera se utiliza gaztetxe, esto es, casa de la juventud.
Un centro social puede llamarse de cualquier forma, aunque es habitual que el nombre haga referencia a la calle en la que se ubica (Seco, Lavapiés 15...), o al uso anterior del edificio. En Cataluña son frecuentes los nombres precedidos de can o ca n', que significa casa de: Can Titella, Ca n'Anglada, etc.

Los centros sociales tratan de satisfacer necesidades de una parte de la juventud, de desarrollar una serie de actividades alternativas al ocio "oficial".
En ellos se desarrollan talleres, (música, pintura, etc.), conciertos (gratuitos, o muy baratos), comedores populares (normalmente vegetarianos/veganos), campeonatos, charlas, así como cualquier otra actividad para realizar una colecta, ya sea para el propio CSOA o bien en beneficio de detenidos en manifestaciones, presos políticos, o cualquier colectivo que lo pida y lo organice.
Hay que destacar que a los ayuntamientos, diputaciones y/o gobierno les molestan estos centros sociales, y son muchos los desalojos, acompañados por violencia policial. Son destacables los desalojos de los gaztetxes de Pamplona (Euskal-Jai) o el de Santutxu (Sorgintxulo).


a pedido de pιlι